Nachtvorst in Polen: Geen recordoogsten verwacht
Nachtvorst bracht ook dit jaar plaatselijk zware schade toe aan de Poolse fruitoogst. De Duitse ‘Bundesfachgruppe Obstbau’ bezocht twee zwaar door nachtvorst getroffen teeltregio’s om zelf een beeld van de situatie te krijgen.
De vorstnachten in april en mei hebben volgens de Duitse fruittelersorganisatie aanzienlijke schade veroorzaakt aan alle fruitsoorten in Polen. Zoete en zure kersen zijn het zwaarst getroffen. De schade aan appelbomen varieert afhankelijk van de locatie van het fruitbedrijf en het ras.
Vorstschade aan pit- en steenfruit
De nachtvorst heeft de Poolse fruitteelt zwaar getroffen en zal leiden tot lagere producties dan in het seizoen 2024.
„De grootste schade zien we bij zoete en zure kersen, gevolgd door pruimen. Schade bij andere fruitsoorten, vooral bij economisch belangrijke gewassen zoals appel en peer, hangt sterk af van de locatie van de boomgaard en het ras“, aldus Mirosław Maliszewski, voorzitter van de vereniging van fruittelers in Polen. Volgens Maliszewski zijn dit jaar vooral verschillende regio’s rondom Warschau zwaar getroffen, maar ook teeltgebieden in de buurt van Poznan en in Noord Polen. Relatief geringe schade werd vastgesteld in de regio’s Lublin en in het zuiden van Polen. Vorig jaar was dat nog precies andersom.
Wat betreft appelrassen zouden vooral Jonagold, Idared en Mutsu zwaar getroffen zijn. Volgens de Poolse fruittelersvereniging heeft het ras Gala de vorst daarentegen relatief goed doorstaan. In sommige boomgaarden kan de schade echter alsnog aanzienlijk zijn. „Er zijn bedrijven waar het oogstverlies tussen de 90 en 100 % ligt. Voor velen betekent dat ernstige financiële problemen.“
Weinig schade aan peren
Peren hebben de vorst blijkbaar verrassend goed doorstaan. Dit geldt met name voor het ook in Polen belangrijke ras Conference. Een definitieve inschatting van de verwachte productie zal echter pas mogelijk zijn na de juniruit. „Er is een grote kans dat beschadigde vruchten alsnog afvallen“, benadrukte Maliszewski.
Ook geen recordoogsten bij kleinfruit te verwachten
Telers die hun aardbeien tijdens de vorstnachten met folie of vlies hebben afgedekt, konden hun oogst redden. Ook producenten die in folietunnels werken, zijn tevreden met de verwachte opbrengst. Hetzelfde geldt voor frambozen en bramen. Blauwe bessen hebben overwegend minder schade opgelopen, wat te maken heeft met hun bijzondere bloeibiologie: ze bloeien over een langere en gespreide periode.
Vorstschade bij aalbessen en kruisbessen hangt sterk af van de geografische ligging van de bedrijven. „Bij zwarte bessen zien we momenteel een toename van vruchtval, bij rode bessen is dit proces grotendeels al voltooid. Hetzelfde geldt voor kruisbessen. Maar ook bij deze gewassen zijn geen recordopbrengsten te verwachten“, aldus Maliszewski.
Hulp geëist voor getroffen fruittelers
De vereniging van fruittelers van de Republiek Polen heeft al een eerste analyse van de schade uitgevoerd en werkt momenteel aan een oogstprognose voor de verschillende fruitsoorten. „We zullen deze prognose de komende dagen publiceren zodra we alle informatie uit onze regionale structuren hebben ontvangen. We vragen nu al om de start van de procedure voor het instellen van schadebeoordelingscommissies. Op basis van hun werk zullen we aanvragen indienen voor financiële compensatiemaatregelen – net zoals dat vorig jaar ook is gebeurd“, aldus Maliszewski.
Samenvatting en vooruitzichten
De nachtvorst in Polen zal volgens de Bundesfachgruppe Obstbau ook dit jaar een merkbare invloed hebben op de Europese appeloogst.
Polen is de grootste producent van appels en kersen in Europa. De oogst daar heeft een aanzienlijke invloed op de totale oogsthoeveelheid in de EU.
Een reeks nachten met temperaturen onder nul, met een hoogtepunt in de nacht van 5 op 6 mei 2025, leidde vooral bij appels en steenvruchten tot vorstschade. De appels bevonden zich op dat moment in een bijzonder gevoelig stadium, BBCH 67 – BBCH 69, oftewel het einde van de bloei. In dit stadium zijn de plantendelen zeer kwetsbaar en kunnen ze geen vorst verdragen. Omdat in Polen slechts maximaal 10 % van de boomgaarden over nachtvorstberegening beschikt, is de schade in de getroffen regio’s aanzienlijk.
In het fruitteeltgebied ten noordoosten van Poznań is appel het belangrijkste gewas. Hier wordt in boomgaarden zonder beregening tot 100 % schade verwacht. Bij zoete kersen zijn de hoofdrassen ‘Regina’ en ‘Kordia’ zwaar getroffen, terwijl bijrassen en bestuiversoorten deels beter bestand waren tegen de lage temperaturen. Bij pruimen is de situatie zeer verschillend. De peren zijn verrassend goed door de vorst gekomen – waarschijnlijk omdat ze zich in de getroffen periode niet in een gevoelig vruchtstadium bevonden.
In Mazovië, ten zuidwesten van Warschau en het grootste fruitteeltgebied van Polen, is de situatie duidelijk gevarieerder. Terwijl bij zoete kersen hier aanzienlijke schade zichtbaar is en ook bij aalbessen duidelijke schade is vastgesteld, is de schadegraad bij appels sterk afhankelijk van de topografische locatie en het ras. Daarom kunnen er momenteel voor appels in dit gebied nog geen betrouwbare uitspraken worden gedaan over de mogelijke opbrengstimpact.
Oogstverwachting 2025
Foto: ChatGPT
De huidige situatie in Polen, als grootste fruitproducent binnen de EU, speelt een sleutelrol in de verwachte oogsthoeveelheid in Europa. Op basis van de beschikbare informatie is het volgens de Duitse fruittelersorganisatie daarom onwaarschijnlijk dat de oogst in 2025 in Europa zo groot zal zijn als op basis van de uitzonderlijk sterke bloei werd gehoopt. In Duitsland wordt gerekend op een gemiddelde oogst, aangezien alleen in Brandenburg sprake was van aanzienlijke bloesemvorstschade. Definitieve cijfers zullen pas bekend worden na het Prognosfruit-congres, dat dit jaar van 6 tot 8 augustus 2025 plaatsvindt in het Franse Angers.
